Akleden Mümkünatlığı
“29/35- Andolsun biz, aklını kullanacak bir kavim için o memleketten ibret alınacak apaçık bir delil bıraktık. “
Sahiplenilmesi belki de en olura ve hoşnutluğa gelen lütuflardandır akıl olgusu ve akıllı kılınma nimetliliği. Ham, zemin haliyle bile nimetin bu üstünlük giydiren niteliğini farkındalık sınırını aşmıyoruz. Halbuki anılan temelin üstüne -gelişim çabalı-işleyişimizin dozu, esas belirleyici.Kapsamlı dolgunluk da diyebileceğimiz bu hal, çiğliğin ancak pişirilmeyle anlam ve fayda kazanması gibidir. Olgunluk, bu vasfın yaygın bilinen çağrışımıdır çoğu zaman.
“2/164- Şüphesiz, …yaratılışında, …birbiri ardınca gelişinde, …dirilttiği yağmurda… her çeşit canlıyı yaymasında, …evirip çevirmesinde elbette düşünen bir topluluk için deliller vardır.”
“29/43- İşte bu temsilleri biz insanlar için getiriyoruz. Onları ancak bilginler düşünüp anlarlar.”
Peki ya ‘akledenliğe’ (aklı kullanıma) erişme hususunun boyut tabirine girmek istersek?
Hayatlarda bu yaklaşıma merakın kapladığı alanın, Yüce Kitap’ımızda yer açılandan çok daha azlığı malum. Oysaki hiçbirimiz aklın; bilinç, anlayış, mantık, kavrayış, hafızalayış, öğrenim ve uygulama gibi güzel doğumlarının, şikayetçisi olmak şöyle dursun çıta altı kalmaklılıklarına dair tenkitlere dahi tahammül edemiyoruz. Misallendirilen yetilerin kazanç olmaklığına ve kazanımlarına erme isteminde çatışıklık yok (hem fikiriz). Öyle ise sorun; edinilen bu yeti kazanım kanallarını, sürdüğümüz yanılgılı arsa tercihlerinde. Hasat ettiğimiz mahsüller (beğeni/erginlik) arasında – eder önceliğini – hatalı veya eksik algılı saptamalarımız, ibreyi şaşırtmış olabilir. (Erginlik vurgu düzeyi; Yaratıcı’nın aklı kullanım öğüdüne, verilen cevap şiddetiyle doğrudan ilintili.)
“2/242- Düşünesiniz diye ALLAH size âyetlerini böyle açıklamaktadır.”
O halde, mevcut sapmayı doğrultmanın hatta vizyon başkalaşımının mümkünatlığı?
Elbette her çözüm gibi, verilen önem ve kıymetine ciddiyet kadar yakın selamete. Uğraş sahiplenmeliğimiz, ’bilhassalarımızın küfesi’ndeki ulaş üstünlüğü, sarmalama niyetli açılan kucağın kulaç miktarı… Uyanış silkinişine gösterdiğimiz emeğin belirteçleri olacaklardır.
“11/51- “Ey kavmim! Ben buna karşı sizden bir ücret istemiyorum. Benim ücretim, ancak beni yaratana âittir. Hâlâ aklınızı kullanmayacak mısınız?””
“21/10- Andolsun, size öyle bir kitap indirdik ki sizin bütün şeref ve şanınız ondadır. Hâlâ aklınızı kullanmayacak mısınız?”
News