Türkiye’de Değerler Eğitimi

1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Değerler Eğitimi; son zamanların en popüler kavramlarından birisi haline geldi. Amerika’nın çoğu bilim dalında olduğu gibi Değerler Eğitiminde de ön sırada olması ve sistematik Değerler Eğitiminin kurucusu sayılması bizi şaşırtan bir durum olmasa da Değerler Eğitiminde ülkemizin seviyesini ve Ahlaki Değerlerle olan ilişkisini ortaya koymanın da bir zorunluluk olacağı kanaatindeyim.

Değerler Eğitiminde amacın ve önemin kavranması haliyle ortaya Değerler Eğitiminde sürekliliği de doğuracaktır. Ülkemizde eğitim; veliler bazında düşündüğümüzde amacın kaliteden ziyade kapitale yönelik olması, öğretmenler bazında ise karşılıksız boş bir uğraş olarak görülmesi(Tüm öğretmenler için kesinlikle kullanmıyorum) bizi asıl hedeften alıkoysa da iyi veya kötü bir sonuca da götürdüğü aşikardır. Ernest Seton der ki; “Eğitimin ilk hedefi bilimsellik değil; insanlıktır…” bu cümleyle kıyaslandığında kapitalci ve pozitivistci(Ruhsal yönü öteleyen bir pozitivistcilik) eğitim anlayışımızdan “İnsanlık sonucu”nun nasıl ortaya çıkacağını doğrusu merak etmiyor değilim. İnsanlık, varoluşundan beri ahlaka ve ahlaki değerlere sahip olunması gerektiğini; bireylerin fikir ve düşüncelerinin ne olursa olsun ahlaki değerlerle kuşanması gerektiğini tarih bize göstermiştir. Çünkü ahlaki değerler; insanların kaçınamayacağı ve göz ardı edemeyeceği bir anlayıştır. Çünkü ahlaki değerler; bir kişilik, bir karakter ve bir insan olma meselesidir. Herkes, dünyayı belli bir bakış açısıyla görür; yaşam karşısında herkesin az ya da çok düzenli bir yönelimi vardır. Düşünen varlıklar olarak eylemlerimize belli inanç ya da ilkeler ışığında yön verir, tutumlarımıza bir şekil çizeriz. Milli Eğitim anlayışımız gereği; ne kadar bireysel ve farklı bakış açılarına sahip olsak da “Evrensel bir ölçü” çerçevesinde bir Değerler Eğitimi vermek durumundayız ki toplumun her bireyine hitap edebilelim.

Değer; sosyal bir varlık olan insanın hayatına yön veren normlar bütünü olarak ifade edilse de temelde “bir ulusun sahip olduğu sosyal, kültürel, ekonomik ve bilimsel değerlerini kapsayan maddi ve manevi öğelerin bütünü” anlamında kullanılır. “İnsan olma ve insanlaşma sorunu yaşayan çağımız insanı”nın, en temel özelliği; yaşadığı ruhi ve ahlaki problemlerdir. Sağlam kişiliğin ancak sağlam karakter ve doğru bir şekilde verilmiş ahlaki değerlerle ortaya çıkabileceğini iyi idrak etmesi gereken insanoğlu; birazda pozitivist bir perspektifin ürünü olarak ahlaki değerler ile kişilik arasına sed koymuş ve değerleri ötelemiştir. Okullarımızda verilen değerlerden yoksun bir eğitimin ortaya; kültürünü, değerlerini hatta insani vasfını unutan bireyleri doğuracağı şüphesizdir. Çocuklarımızın zekası ve bedensel yetenekleri kadar değer veren, nefret eden, kıskanan, tutku ile bağlanan vb. yönleri de vardır ki onların bu yönlerini de eğitmedikçe dengeli bir kişilikten söz edemeyiz. Günümüzde özellikle toplumsal alanda yaşanan olaylar bize gösteriyor ki gençler giderek daha fazla oranda şiddet, sosyal problemler ile birbirlerine ve çevrelerindeki dünyaya saygı yoksunluğundan etkilenirken onların öğretmenleri ve ebeveynleri de yeni meydan okuma ve zorlamalara maruz kalmaktadır. Şiddet, saldırganlık, hırsızlık, kopya, otoriteye saygısızlık, akranlarına karşı gaddarlık, argo bir dil, benmerkezci eğilimler, alkol ve daha sayılmayan bir çok kötü alışkanlıktaki artış ve özellikle aile yapısındaki bozulmalar ile kitle iletişim araçlarının olumsuz etkisi “değerler eğitimi”ni zorunlu kılmaktadır. Değerler Eğitiminin öneminin buradan ortaya çıktığını ve özellikle 2004-2007 yılları arasında dünyanın 57 ülkesinde gerçekleştirilen Dünya Değerler Araştırması sonuçlarına göre “İnsanların çoğuna güvenilebilir mi?” sorusuna dünya genelinde evet cevabını verenlerin oranı % 26,1 olurken; söz konusu oranın ülkemizde % 4,9 gibi trajikomik bir oran ortaya çıkarması Değerler Eğitiminin acil bir ihtiyaç olduğu ve yukarıdaki oranın da bu konuda sınıfta kaldığımızı gösterir mahiyettedir.

Değerler Eğitiminde ülkemizde yapılan hatalardan biri de yapılan eğitimin bir amacının olmaması veya amacın yanlış anlaşılmasıdır. Değerler Eğitiminde amaç; çocuklarımızın davranışlarındaki ölçüsüzlüğün farkına varmalarını sağlamaktır. Yani amaç verilen eğitimle davranışa yıldızlı elbise giydirmek değil; davranışı sürekli ve kalıcı olarak iyiye yönlendirmektir.

Ülkemiz eğitim anlayışının başarıya ulaşamamasının belki de en büyük eksikliği; Aile ile işbirliğinin yapılmaması veya yapılamamasıdır. Bu eksiklik, kendisini her alanda gösterdiği gibi Değerler Eğitiminde de göstermektedir. Bireylerin değerle karşılaştıkları ilk alan çocukluk dönemlerinin geçtiği aile kurumudur. Değerlerin kazandırılması hususunda aile birincil derecede önemlidir. Bireyin kişilik ve karakter gelişimi aile temelli kurgulandığı için değerler eğitimine aile boyutuyla yaklaşmak ve burada sağlıklı bir zemin oluşturmak bir zorunluluktur. Bu nedenle ailede başlayan sağlıklı bir değerler eğitimi sürecine ancak dahil olabilir öğretmen. Ailede temeli atılamayan değerler; zaman geçtikçe kazanılması da zorlaşır. Aile ile işbirliğinin zorunluluğu buradan çıkar. Ayrıca problemli kişiliklerde aile ile işbirliğinin daha da kalıcı öğrenmelere zemin hazırlayacağını unutmamak gerekir.

Tespit edebildiğimiz yukarıdaki sorunlarımızdan sonra Eğitimciler olarak Eylül ayında başlayacağımız yeni Eğitim Öğretim yılımızın hayırlı olmasını dilerken; bu tespitlerimizin göz önünde bulundurularak eksikliklerin giderilmesi gerektiğini ifade etmek istiyorum.

Hiç unutulmamalıdır ki; Chuck Palahniuk’un deyimiyle “Parçaları kaybolmuş puzzle gibi artık insanlar… Kiminin ruhu, kiminin beyni ve bir çoğunun bir kalbi yok…” Bu durumun giderilmesinin yegane çaresi Değerler Eğitimidir ve bundan sonraki süreçte; sürekli ve kalıcı bir Değerler Eğitiminin bir zorunluluk halini aldığı muhakkak anlaşılması gereken bir durumdur…