(Görsel benim çeyiz sandığımdan, kıymetli köy yazmalarımdan bir kaçı. )
Ben lisede iken bir öğretmenimiz vardı. Diz altı etek giyen, bol giyinen saçları küt olan bir öğretmendi. Makyaj da yapmazdı.
Başınızı örtmeyin kızlar derdi. Benim annem de örtülüdür, köylüdür. Bana üniversiteye giderken başını aç dedi. Baş örtüsüne ihtiyacın yok dedi. Ben köylüyüm, köyde yaşıyorum benim baş örtüsüne ihtiyacım var. Sen okuyacaksın öğretmen olacaksın senin baş örtüsüne ihtiyacın yok dedi.
90’ların ortası idi. Başörtüsü televizyonda yoktu. Hatta televizyonda bayram dışında hiçbir dini ibadet yoktu. Ramazan yoktu mesela. Başörtülü kadınlar dizilerde saçlarının yarısı görünür bir şekilde ya kapıcı karısı olurlardı ya temizlikçi.
Sonra üniversiteye gittim. Henüz 28 Şubat olmamış. Özal koruyor başörtülüleri. Kimi üniversite, Özal’ı ciddiye alıyor, kimi almıyor. Birçok pardösülü arkadaşım vardı. Benim şimdiki benden farkım, pantolon giymememdi. Nadirdi o zaman başörtülülerin pantolon giymesi. Emine Erdoğan’ın o zamanki resimlerinde hep uzun pardösü vardır. Baş örtüsü büyüktü, başını ve gövdesini sarardı. Pantolon giymezdi.
Sonra 28 Şubat 1997 oldu. Kimimiz bıraktık akademik dünyayı, iş dünyasını kimimiz çarka uyduk.
Çarka uyup bambaşka olan kızlar oldu. Çarka uyamayıp kıyıda köşede mahzun kızlar oldu.
2013 oldu, kamuda çalışanlara başörtüsü serbest oldu.
Bu arada biz de çağa uyduk. Kolaylıklara adapte olduk. Etek azaldı gardırobumuzdan. Çeşit çeşit pantolonlar aldı onu yerini. İpek desenli eşarplar yerini daha kolay kullanılan tek renk şallara bıraktı.
Dizilerde reklamlarda yer almaya başladık.
Zamanında solcular beğenmezdi bizi, şimdi radikal solcular ve radikal sağcılar beğenmemeye başladı bizi.
Pantolonumuzdan, bol giymememizden moda oluşturmamızdan rahatsız oldu radikal sağcılar. Radikal solcular ise bir türlü sevemediler bizi. Ortalıkta olmamızdan rahatsız oldular. Kamuda olmamızdan rahatsız oldular. Köyde ya da evde yaşayalım istediler.
Bir kısmımız en pahalı şallarla, en pahalı güneş gözlükleri, markalı tesettür kıyafetleri ile hafif parlak makyajlı kariyer yaptı kendine. Güzel yerlere geldiler.
Başörtüsü dindarlığı göstermek için bir kimlik miydi, dindar olduğunu düşünen kadına bir çerçeve miydi?
Başörtüsünü çıkarıp zamanın modasına uygun giyinip zihni dindar birçok kadın var. Çoğu hayatının bir döneminde baş örtüsü takmış. Sonra o çerçeveye ihtiyaç duymamış. İnkâr etmiyor reddetmiyor ama başını örtmek istemiyor.
Bazı ailelerin geleneksel kıyafeti başörtüsü. Genç kız başını örtüyor önce, sonra örtmek istemiyor. Aileler önce üzülüyorlar sonra kabulleniyorlar.
Kimi aileler oğullarına başörtülü gelin istiyor. Bazen başarıyor, bazen başaramıyor. Başaramayanlar zamanla durumu kabulleniyor.
Nüfus kağıdında başı örtülü resmi olan bir kızla tanışmıştım. Platin rengi saçları vardı ve dar pantolon giyiyordu. Ağzından hamd ve şükrü eksik etmiyordu.
Medyanın bizi umursamadığı yıllardan medyanın bizi de içine kattığı yıllara geldik. Sokakta gördüğümüz çeşitte başörtülü var artık medyada.
Yeni bir dizi çıktı ve başörtülü kadınlar üzerinden tartışmalar başladı. İyi bir yerlere gelen başı örtülü kadınlar o dizideki kadını sorguluyor. Olması gereken mi değil mi diye.
Sağımıza solumuza bakalım temizliğe gelen kadınlara bakalım. Şivesi olan, başında başörtüsü olan kadın yok mu aralarında.
Kimi, günün modasına uygun giyinip evde temizlikçi kadın kıyafetine bürünüyor. Kiminin hiç öyle bir derdi yok. Rahat, modası geçmiş, solmuş kıyafetler ile gelip temizliğini yapıp gidiyor.
Başörtülü kadın normalimiz artık. Başörtülü kadını dindar olmayanların da, dindar olanların da sorgulamasına gerek var mı?
Ülkenin büyük bir kısmı başörtüsünü cenazelerde ya da mevlitlerde takılan bir aksesuar olarak görüyor. Medya genelde bunların evlatları. Başörtülü kadınlar onlara uzak. Eve giren temizlikçiyi görmüşler sadece başörtülü. Bir de yazları gittikleri tatillerde yöresel köy kadınını görmüşler.
Başörtüsü köylü kadından orta direk ve orta direk üstü kadına yeni yeni geçti. Halide Edip’in yaşlı başlı başörtülü resmi olması geçmişimizi başörtülü yapmıyor. O zaman da köylü yöresel giyerdi. Şehirli mekâna göre giyerdi.
Başörtülünün temizlikçi olduğu diziden ben alınmıyorum. Başörtülü kadına öyle roller biçilmiyor. Öyle kadınlar çok var. Benim başörtüm bana köyümden yadigâr. Köylüyüm ben. Şehirli olmak gibi bir derdim yok. Mekâna göre giyinmek gibi de bir derdim yok.
Medyadan ders almaya medya üzerinden ders vermeye gerek var mı? Konu başörtüsü bile olsa, medyayı ekrandan daha fazla hayatımıza müdahil yapmaya gerek var mı?
News
