Kendinin, cinsiyetinden ötürü farklı olduğunu bilen ama bu farkından ötürü bir kenara itilmek istemeyen kadınlar, mesela babaannem…
Bir köylü kadını idi babaannem. Cinsiyetinden ötürü okutulmadı. Abisi ve kardeşi, sıcakta okusun diye okula odun taşıdı. Odun taşırken öğrendi okumayı yazmayı.
Yeni yazı zamanları, 1940’lar. Araba yoluna ihtiyaç duyacak kadar arabanın olmadığı zamanlar. Kendi başına, köyün öte ucundaki okula gidebilirdi, odun taşımak için ama okula gidemezdi okumak için.
Yokluk zamanlarıydı. Kaynaklar öncelikli olarak evin erkek çocuğuna verilirdi. Kıza yapılan yatırım, el evine yapılan yatırım gibi gelirdi. O zaman kız erkek ayrımı, kaynak aktarımında belirgindi. Köy yerinde iş varsa kızın gidemeyeceği yer olmazdı.
12 sene önce rahmetli oldu babaannem. Benim de çocukluğum köyde geçti. Öteki köylere giderdik. Elimize bir çubuk verirdi babaannem. Hayvan çıkarsa korkutalım diye.
Kendi, birçok yere her saatte gitmiş bir kadındı. Yalnızlık ve yalnızlığı sevmek onu güçlü kılmıştı bence.
Ormanlarda, sabaha karşı gördüğü ayılardan, domuzlardan bahsederdi. Eskiden, köyden yaylaya sabaha karşı geçilirdi. Gündüz iş yapılırdı, akşamüstü gene köye dönülürdü. Köy evlerinde, mahsul varsa ev yalnız bırakılmazdı. Köyün hırsızları, boş evi hemen yoklayabilirdi. Yokluk zamanları, insanlar sadece malları çalınacak diye korkardı. Bir başka kötülük gelmezdi akıllarına. Kadınlara yönelik kötülükler gelmezdi mesela babaannemin aklına.
Lafı aynıydı hep, kim bana ne yapabilir derdi, beğenmezdi kendini ekseriyetle.
İkinci kez, kendi kendine, kadın başına hacca gitmek istedi. Yaşı yetmişe yakındı. Bizler istemedik, başına iş gelir dedik, yolda kalırsın dedik, bizi dinlemedi. Hacca başvurdu, şansına hac çıktı ona. İlk seferi için başvurup seneleri devirenlere çıkmadı, ona çıktı. Çok fazla istemişti orada ölmeyi.
Arabistan devleti, yönetim olarak kendi İslami yorumlamalarına göre yalnız kadın almıyor ülkeye. Mahremsiz kadın kabul etmiyor. Sadece, bir mahrem üretmesi gerekiyor yalnız kadının. Bunun için kafilede, kan bağı olan bir erkek adını vermek yeterli. Ayarladı babaannem öyle bir yakın. Bir de mezhep değiştirdi. Hanefi mezhebi, kadının uzun yola yalnız çıkmasına müsaade etmiyor ama Şafi mezhebi müsaade ediyor.
Gitti ve geldi babaannem haccına. Ölemedim orada diye üzüldü ama bizi tekrar görmek onu fazlasıyla mutlu etti. Herkese hediyeler aldı bir bir.
Karadeniz kadını, hele de evdeki en çalışkansa mecburiyetten güçlü olur. Mecburiyetten, kimseden-bir şeyden korkmaz. Yapabilecekleri, kendi istedikleri ile sınırlıdır sadece. Başka kimse onu sınırlayamaz
Kıymetli bir hoca, Hanefi mezhebinin mümin kadınlara yönelik sınırlarından bahsetti geçenlerde. Ortalık ayağa kalktı. Bıraksan 20-30 km gidemeyecekler bunu gemleme sandı veryansın etti.
Din ile alakası olmayanlar, tek dertleri Hanefi kadınlarını muhafaza etmekmiş gibi koyup koyup kaldırdılar.
Babaannem olsa ne derdi bunlara diye düşündüm. Yaşantısı kendine mahsus, mutluluğu araması kendine mahsus, yalnız güçlü bir kadın, ne derdi onlara acaba. Ne işiniz var 90 km ötede, yapın işinizi, hacca gitmek isterseniz Şafi gibi niyet edin, oğlunuzun yanına gitmek isterseniz otobüsteki diğer insanları kardeş evlat belleyin, derdi kesin. Rahmetli çok isterdi araba sürmeyi heves de ederdi ama erken geldim ben bu dünyaya derdi. Sürmeden araba gitti. Bize sunulan imkânlara gıpta ederdi.
Yaya gitmediği yer kalmayan kadın, araba ile neler ederdi acaba.
İslamiyet yaşantı dini. Dünyada huzur bulalım diye bizlere yaşamayı öğretiyor. Namaz, günü molalara bölüyor. Allah’ı anarak dinleniyoruz. Oruç, bedeni dinlendiriyor her sene bir ay. Zikir, bizi kötü düşünceden alıkoyuyor. Zihnimizi sadece yaratıcıyı anarak arındırıyoruz. Kadına ve erkeğe mahsus sınırlamalar, ortalama huzur için verilmiş sınırlamalar. Yoldaki hız limitleri gibi. Mezhepler de yöresel farkların sınırlamalara yorumu. Dört mezhep hak, dört mezhep her an seçilebilir. Mümin olmak isteyene açık kapıları sonuna kadar.
Herkes vicdanı kadar esnek, vicdanı kadar sınırlı. Babaannem de bir kadındı Müslümandı ve kendi vicdanı ile yolunu çizdi.
Hocanın ifade ettiği mevcut kısıtlama üzerinden hocaya yürüyenler, ne kadar samimiydi. Aşacakları yollara hocanın mani olması mıydı dertleri. Mümin olmak mümin kalmak isteyen insan evladı, rabbinin emirlerini yaşamayı seçmişse rabbi ona kolaylaştırır o yola girmeyi o yolda ilerlemeyi.
Yola çıkmaya niyetli mümin gönüllere hayırlı yolculuklar.
News
